Bilgi Stoğum

Eğitim hayatınızda öğrendiğiniz gibi tam sayıların ve kesirli sayıların birleşmesinden oranlı sayılar, oranlı ve oransız sayıların birleşmesinden gerçek sayılar, gerçek sayılarla sanal sayıların birleşmesinden karmaşık sayılar oluşur. Bu sayıların tümü tek boyutludur ve x doğrusu -ya da ilkokulda öğretildiği gibi sayı doğrusu- üzerinde yer alır. Bu sayıların tümünün bölüm değeri 1'dir. Fakat bölüm değeri 0 olan sayılar da var. Bu sayılardan fiziksel olarak önceki bölümde bahsettim. Burada ise matematiksel olarak bahsedeceğim. Bölüm değeri 1 olan sayılar x doğrusu üzerinde yer aldığını az önce söyledim. Bölüm değeri 0 olan sayıların ise t doğrusu üzerinde bulunduğunu siz fark etmişsinizdir. Bunların birleşiminden de sayı düzlemi oluşuyor. Grafiği sizin için çizdim. Burada x değeri 1 olan t doğrusuna dik t değeri sıfır olan x doğrusu bulunuyor. Bazılarınız t doğrusunun x doğrusunun 1 değerinden neden geçtiğini düşünebilir. Bunun nedeni 0/0=1 olmasıdır.

Günümüzde farklı sayı sistemleri ya da bilimsel adıyla taban sayıları vardır. Mesela onluk sayı sisteminde 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ve 9 olmak üzere 10 rakam bulunur. Bu sayı sitemi matematikte kullanılır. Başka bir sayı sistemi ise ikilik sayı sistemidir. Sadece 0 ve 1 sayıları vardır. Örnek olarak onluk sayı sisteminde 11 sayısı, ikilik sayı sisteminde 1011 ile gösterilir. Ya da onluk sayı sisteminde 17 sayısı, ikilik sayı sisteminde 10001 ile gösterilmektedir. İkilik sayı sistemi günümüzde bilişim teknolojileri alanında kullanılmaktadır. Ben bunlarından daha çok on ikilik sayı sistemlerinin kullanılmasından yanayım. Sonuçta Eski Mezapotamya'da on ikilik sayı sistemi kullanıldığı bilinmektedir; bir yılda 12 ay, bir analog saatin tam tur dönüşünde 12 saat vardır; Avrupa Birliği bayrağında da 12 yıldız bulunmaktadır; Magnezyum (₁₂Mg) elementinin atom numarası ve Karbon (₆C) elementinin kütle numarası 12'dir. 12 sayısı 1, 2, 3, 4, 6 ve 12 sayılarına tam olarak bölünebilmektedir ve bir düzineye eşittir. Günümüzde bu sayı sisteminde 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, ᘔ, Ɛ ve 10 sayıları vardır. Örnek olarak onluk sayı sistemindeki 37 sayısı, on ikilik sayı sisteminde 31 sayısına denk gelmektedir. Ya da onluk sayı sistemindeki 46 sayısı, on ikilik sayı sisteminde 3ᘔ sayısına denk gelmektedir. Ayrıca on ikilik sayı sisteminde 11,5 on bir buçuk değil, 11,6 on bir buçuktur. Bu arada ben "ᘔ" ve "Ɛ" sayılarına İngilizce uzun karşılığı yerine kendi bulduğum ve Türkçe kurallara uygun şekilde kısalttığım "ᘔ" için "midit"; "Ɛ" için "redit" kelimelerini kullanıyorum, tavsiye ederim. Ayrıca "ᘔ0" içinse "midih"; "Ɛ0" için de "redih" kelimelerini kullanıyorum.

Anlatım tamamen bana aittir. Okuduğunuz için teşekkür ederim.